در این پست در سایت دعانویسی به مطالبی در مورد خدا خواهیم پرداخت، خدا به معنی مالک و صاحب ، قدرتی برتر و بدون ماهیت قابل تعریف، بر مبنای مفهوم محوری بسیاری از ادیان به ویژه ادیان ابراهیمی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) می‌باشد. در این ادیان ، خدا به عنوان آفریننده و آغاز گر جهان هستی عنوان شده‌است.
خدا چیست و کیست؟
در این خصوص همواره ممکن است به ذهن هر انسانی این سوال خطور کند که خدا چیست و چه شکلی می باشد؟
هر موجودی که در این دنیا و کائنات وجود دارد از وجود خداوند نشأت می گیرد.
بنابراین یکی از سوال های مهم در زندگی هر فردی این است که وجود و هستی خدا از کجاست؟
قبل از اینکه به وجود خدا و شناخت کامل او پی ببریم، به این نکته حتماً باید توجه داشته باشیم که شناخت و پی بردن به این سوال که خدا چیست؟ خدا چه شکلی می باشد؟ امکان پذیر نیست.
و تا حدودی می توان به شناخت خدا پی برد.
در این بخش در سایت دعانویسی استاد طباطبایی به موضوع خدا و شناخت او مطالبی را تقدیم شما خواهیم کرد.
خدا چیست؟
خداوند و مفهوم واقعی او از جمله مفاهیمی است که همه انسان ها به طور یقین وجود او را درک می‌کنند
و از راه ها و روش های بسیاری می توانند نسبت به شناخت خدا و ذات و حقیقت او پی ببرند
خداوند یک مفهوم مطلق و بدون عیب است که هیچگونه خطا و نقصی بر او وارد نمی شود
خداوند قادر است که هر کاری را در دنیای هستی انجام دهد
خدا نسبت به تمام کائنات و موجودات کاملاً آگاه و داناست
همه موجودات دنیا به خداوند باز می گردند و تنها خداست که سرچشمه همه خوبی ها و نیکی هاست
تعریف خدا
هر پدیده و اتفاقی که در این دنیا رخ می‌دهد دارای علت و معلول هستند.
یعنی هر موجودی به عنوان معلول شناخته می‌شود که در به وجود آمدن، دارای علت می باشد.
اما در این خصوص به این نکته می توان پی برد که خداوند نیاز به خالق ندارد و خود پدید آورنده همه هستی است.
همه انسان ها در درک این سوال که خدا چیست و چه شکلی می باشد ممکن است به مفهوم کامل و دقیقی است پیدا نکنند.
و تنها به این پاسخ اکتفا کنند که خداوند بالاتر از هر فهم و مفهومی است.
عظمت و شأن خداوند بالاتر از این است که انسان بتواند به ذات، صفات و وجود خدا به راحتی و به طور کامل پی ببرد.
خداوند چه شکلی است؟
هیچ یک از موجودات روی کره زمین نمی توانند به راحتی به وجود و شکل خداوند پی ببرند.
در این زمینه که خدا چه شکلی است می‌توان به آیات درون قرآن کریم مراجعه کرد تا بتوان توجیحی برای پاسخ این سوال پیدا نمود.
در قرآن کریم کلماتی به کار رفته است که اگر به معنای ظاهری تفسیر شود؛ جسمانیت خداوند ثابت می شود. در حالی که خدا جسم نیست.
در صورتی که اگر جسم مانند جسم انسان باشد نیاز به تغذیه، هوا، مکان و غیره دارد.
پس در این صورت خداوند دارای جسم نمی باشد.
زیرا خداوند از تمام نیازها مبرا بوده و تمامی کائنات به خداوند نیاز دارند.
نام های خدا در قرآن
در این خصوص در قرآن غیر از لفظ جلاله «اللّه» که بنا بر مشهور اسم خاص ذات متعالی خداست، 143 اسم دیگر وارد شده که دارای معنای وصفی است و هر کدام به نوعی ، از کمال خداوند حکایت میکند.
نامهای صریح خداوند
اسامی ( نام‌ها وصفات) خدا که به صراحت در قرآن آمده به ترتیب حروف الفبا عبارتند از:
افزون بر موارد پیشگفته، برخی آیات مانند آیات ۸ سوره طه، ۲۴ سوره حشر، ۱۸۰ سوره اعراف و ۱۱۰ سوره اسراء به صورت کلی تصریح می‌کنند که خداوند دارای اسمای حسناست
- «اللّه»، «الاله»، «الاحد»، «الاوّل»، «الآخر»، «الاعلی»، «الاکرم»، «الاعلم»، «ارحم الراحمین»، «احکم الحاکمین»، «احسن الخالقین»، «اسرع الحاسبین»، «اهل التقوی»، «اهل المغفرة»، «الاقرب»، «الابقی»
- «الباری»، «الباطن»، «البدیع»، «البَرّ»، «البصیر»
- «التوّاب»
- «الجبار» و «الجامع»
- «الحکیم»، «الحلیم»، «الحی»، «الحقّ»، «الحمید»، «الحسیب»، «الحفیظ»، «الحفی»
- «الخبیر»، «الخیر»، «الخالق»، «خلاّق»، «خیر الماکرین»، «خیرالرازقین»، «خیرالفاصلین»، «خیرالحاکمین»، «خیرالفاتحین»، «خیرالغافرین»، «خیرالوارثین»، «خیرالراحمین»، «خیرالناصرین»، «خیرالمنزلین»
- «ذوالعرش»، «ذوالطول»، «ذوالانتقام»، «ذوالفضل العظیم»، «ذوالرحمة»، «ذوالقوة المتین»، «ذوالجلال و الاکرام»، «ذوالمعارج»
- «الرحمن»، «الرحیم»، «الرئوف»، «الرّب»، «ربّ العرش»، «رفیع الدرجات»، «الرزّاق»، «الرقیب»
- «السمیع»، «السلام»، «سریع الحساب» و «سریع العقاب»
- «الشهید»، «الشاکر»، «الشکور»، «شدید العذاب»، «شدیدالعقاب» و «شدید المحال»
- «الصمد»
- «الظاهر»
- «العلیم»، «العزیز»، «العَفُوّ»، «العلی»، «العظیم»، «علام الغیوب» و «عالم الغیب و الشهادة»
- «الغنی»، «الغفور»، «الغالب»، «غافر الذنب» و «الغفّار»
- «فالق الاصباح»، «فالق الحبّ والنوی»، «الفاطر» و «الفتّاح»
- «القوی»، «القدّوس»، «القیوم»، «القاهر»، «القهّار»، «القریب»، «القادر»، «القدیر»، «قابل التوب»، «قائم علی کل نفس بما کسبت» و «القائم»
- «الکبیر»، «الکریم»، «الکافی»
- «اللطیف»
- «الملک»، «المؤمن»، «المهیمن»، «المتکبّر»، «المصوّر»، «المجید»، «المجیب»، «المبین»، «المولی»، «المحیط»، «المقیت»، «المتعال»، «المحیی»، «المتین»، «المقتدر»، «المستعان»، «المبدئ»، «مالک الملک» و «المعید»
- «النصیر» و «النور»
- «الوهّاب»، «الواحد»، «الولی»، «الوالی»، «الواسع»، «الوکیل» و «الودود»
- «الهادی»
نامهای غیر صریح خداوند
«حافظ» و «وارث» در آیات …وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ ﴿٩﴾[ حجر–٩] و …نَحْنُ الْوَارِثُونَ ﴿٢٣﴾[ حجر–٢٣]
«فعّال ما یرید» (انجام دهنده هر جه بخواهد)در آیه إِنَّ رَبَّكَ فَعَّالٌ لِّمَا يُرِيدُ ﴿١٠٧﴾[ هود–۱۰۷]
«کاتب» و «فاعل» در آیات وَإِنَّا لَهُ كَاتِبُونَ ﴿٩٤﴾[ انبیاء–۹۴] و إِنَّا كُنَّا فَاعِلِينَ ﴿١٠٤﴾[ انبیاء–۱۰۴]
«ممیت» (میراننده)در آیه وَهُوَ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ…﴿٨٠﴾[ مؤمنون–۸۰]
«کاشف الضرّ»(بر طرف کننده سختی) و «شفیع» در آیات وَإِن يَمْسَسْكَ اللَّـهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ ۖ…﴿١٧﴾[ انعام–۱۷] و …لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ اللَّـهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ…﴿٧٠﴾[ انعام–۱۷]
«قائم به قسط» در آیه … قَائِمًا بِالْقِسْطِ ۚ…﴿١٨﴾[ آل عمران–۱۸]
«منتقم» در آیه … إِنَّا مُنتَقِمُونَ ﴿١٦﴾[ دخان–۱۶]
معرفی خداوند در سوره توحید
در این خصوص باید بگوییم سوره توحید در حقیقت شناسنامه خداوند است و مضمون کلی آن خداشناسی و اقرار به توحید یعنی یگانگی خداوند است و در آن هر صفتی که نقص دارد را از خدا نفی میکند.
سوره توحید شناسنامه خداوند است و مهم‌ترین وصف خدا در این سوره پس از بیان یگانگى در ذات، بی‌نیازی از همه موجودات، نداشتن فرزند، پدر و مادر است و براى او هرگز احدى شبیه و مانند نبوده است.
این سوره کوتاه به خوبی نشان می دهد که خداوند یکتا و یگانه است و از هر حد و اندازه ای در جهان بالاتر بوده و هیچ گونه نقص و عیبی به خداوند وارد نیست.
در این سوره گفته شده که:
- خداوند صمد است
- یعنی به هیچ موجودی در دنیا نیاز ندارد
- نه زاییده شده و نه می زاید و بدون همتا و شریک می باشد
- با توجه به توضیحات قرآنی و نظریه علمای دینی، نمی توان خداوند را مانند یک بشر در نظر گرفت
- زیرا خداوند فراتر از هرگونه ماده ای است و حتی می توان گفت خدا چه شکلی است
- تنها می توان با اشاره به صفات و نام های اعظم الهی به وجود خدا پی برد
- حتی خداوند به عنوان روح نیز شناخته نمی‌شود
خدا خالق روح موجودات است و حتی در آیات قرآنی فرموده است:
- که روحی خلق کردم و در آن دمیدم
- خداوند متعال نسبت به ذات و وجود خود آگاه است
- خداوند از محل مخفی آدم و حوا آگاه نیست
- همه ما انسان ها نمی توانیم از اسرار و رموز وجود خدا و شکل او آگاه شویم
- و تنها می توانیم با اکتفا کردن به خدا در آیات و روایات قرآن کریم خداوند را بشناسیم
شناخت وجود و شکل خدا از امام صادق (ص)
در خصوص شناخت شکل و وجود خدا از امام صادق (ع) مطلب زیر را تقدیم شما میکنیم:
هر کسی درباره وجود خدا و شکل او فکر کند که چگونه است دچار هلاکت می شود، از این حدیث می توان اینگونه برداشت کرد که انسان نباید درباره ذات، وجود خدا و شکل او زیاد فکر کند، زیرا نه تنها به نتیجه کافی نمی رسد بلکه ممکن است از نظر عقلانی و اعتقادی دچار ابهام و گمراهی شود.
